Złoty Wiek

Bartolomé Estéban Murillo, Mała sprzedawczyni owoców;
obraz z: pl.wikipedia.org/wiki/Bartolomé_Esteban_Murillo

Serię „Niepokorne” uważam za zamkniętą. „Niepokorne. Judyta” trafiła w fachowe ręce redaktorów Wydawnictwa Nasza Księgarnia i dlatego, aby nie spoglądać w przeszłość, natychmiast szukam tematu na następną książkę. Lubię zmiany, zwłaszcza po żmudnej, wyczerpującej pracy, której poświęciłam kilka lat życia, więc mimo zmęczenia czuję podekscytowanie. Nareszcie zajmę się czymś nowym, o czym mam zaledwie mgliste pojęcie, czego będę się musiała nauczyć. Już tę historię przeczuwam, już zbieram książki i artykuły, mój stół w wykuszu ponownie przemienia się w podręczną biblioteczkę, bo piętrzą się na nim sterty (dosłownie!) książek, przewodników i map, choć dopiero zaczęłam szukać.
Liczę, że teraz będzie łatwiej, gdyż pisanie „Niepokornych” wpoiło mi nawyki, dzięki którym wiem, od czego zacząć, mimo że czasy, w których umieszczę akcję planowanej dylogii, są mi absolutnie obce.

Tym razem zaczęłam od muzyki, okazuje się bowiem, że bardziej niż malarstwo buduje klimat, a na nim bardzo mi zależy. Odkryłam niezwykłe artystki o wrażliwości tak podobnej do mojej, że ich muzyka towarzyszy mi w ostatnich dniach w każdej wolnej chwili. To kompozycje poruszające wyobraźnię, nastrojowe i przede wszystkim narracyjne: każda opowiada przepiękną historię. Na przykład taką:

Żeby zrozumieć człowieka Złotego Wieku (jeśli to w ogóle możliwe), nie wystarczy sięgać po literaturę, oglądam więc malarstwo XVI i XVII wieku. Wśród obrazów namalowanych przez Velázqueza, Zurbarána, Ribery, Guercina, Fettiego, Domenichina, Avercampa, Canaletta mam już ulubione i nie zapomnę o nich, obmyślając akcję i tło nowej serii. Niektóre na długo zapadną mi w pamięć. Choćby te:

Diego Velázquez „Prządki” (1648):

obraz z: https://pl.pinterest.com/pin/306104105898756890/

„Scena rozgrywa się w manufakturze Santa Isabel w Madrycie, gdzie poddawano renowacji królewskie kobierce. Ukośny promień światła pada na kobiety przędące i czeszące wełnę, wyobrażone w ruchu, jakby trzymane w kadrze. Jedna z nich, trzymając prawą dłonią kłębek wełny, wyciąga jednocześnie lewą rękę, by chwycić nić z motka. Inna obsługuje kołowrotek; nie widzimy jego szprych, co sugeruje, że jest on w nieustannym ruchu. U jej stóp drzemie kot pośród białych strzępków wełny, drgających w świetle niczym złoty pył…”.[1]

Gerard Terborch „Koncert” (1675):

obraz z: https://pl.wikipedia.org/wiki/Gerard_ter_Borch#/media/File:Gerard_ter_Borch_d._J._004.jpg

„Na pierwszym planie siedzi wiolonczelistka, zwrócona plecami do widza, zajęta grą. Jest wytwornie ubrana w szeroką spódnicę oraz jedwabny gorsecik z futrzanym kołnierzem. Starannie splecione włosy wysoko upięte tworzą misterną fryzurę, odsłaniającą kark oraz pozwalającą dostrzec perłę przypiętą do ucha…”.[2]

Bartolomé Estéban Murillo „Kobiety w oknie” (1660):

obraz z: https://www.pinterest.com/pin/142426406938099599/

Tu „światło wydobywa nieodparty urok twarzy, bardzo wystudiowane gesty i biel tkanin kontrastujących z głębokim półmrokiem otaczającej przestrzeni…”.[3]

To dopiero początek poszukiwań. Zanim napiszę pierwsze zdanie, minie zapewne parę miesięcy, więc niecierpliwię się i żałuję, że wiem za mało, bo już widzę targi i jarmarki, scholarzy w akademiach, wędrowców na traktach i kupieckie karawany podążające z południa Europy nad Bałtyk. Widzę również kobiety w strojach, których jeszcze nie umiem opisać i o marzeniach tak innych od moich, że nie od razu zacznę je przynajmniej przeczuwać.

---

[1] Wielcy mistrzowie malarstwa europejskiego, wyd. Arkady, Warszawa 1998, s. 251.

[2] Tamże, s. 278.

[3] Tamże, s. 285.